|
QAYNAR XƏTT
|
Təqdim edilmiş ünvanlardan hüquqi, psixoloji və tibbi yardım almaq olar.
YARDIM FORMALARI
Böhran mərkəzi:
t: 4943376
wcc@online.az
Hüquqi məsləhət, psixoloji bərpa edilmə, psixiatr, nevropotoloqun məsləhətləri.
MHAIDS Azerbaijan:
t: 5106614
mhaids@initiative.az
psixoloji bərpa edilmə, psixiatr, nevropotoloqun məsləhətləri
Elmi-tədqiqat Mərkəzi "AREAT"
t: 438 15 77:
areat@azeronline.com
nikah qeydiyyatı zamanı ailədə iqtisadi zorakılığın qarşısını alan tədbirlər kimi, nikah müqaviləsinin bağlanmasının mümkünlüyünə dair məsləhətlər
LTD "Law and Order"
t: (050) 341 06 60
law_order@gender-az.org
hüquqi məsləhət, məhkəmə iddialarının tərtibi, məhkəməyə qədər sənədlərin hazırlanması, ictimai müdafiəçi (ittihamçı) sifətində məhkəmə iclaslarında iştirak
"Təmiz dünya" vətəndaş hüquqları uğrunda sosial birlik
t: 497 10 58
Trafik qurbanlarına dəstək və trafik qurbanlarına sığınacağın verilməsi. Sığınacağın yeri ciddi surətdə məxfidir, onun yerini ancaq işçilər bilir. Qurbanlar və sığınacaq haqda informasiya gizli saxlanılır. Qurban, oraya düşəndən rəsmi hakimiyyətin icazəsinə kimi daima sığınacağın ərazisində yaşayır. Verilmiş informasiya KİV-lərdə dərc edilmir.
|
|
N
|
|
NATÆVAN XurÅŸudbanu Mehdiqulu xan qızı (avqust,
1832, Şuşa - 2.10.1897, Şuşa, Ağdamda "İmarət" qəbiristanında dəfn
olunmuşdur) - Azərb. şairi. Mehdiqulu xanın qızı, İbrahimxəlil xanın
nÉ™vÉ™sidir. "Xan qızı" adı ilÉ™ dÉ™ tanınmışdır. Bibisi GövhÉ™r xanım
tÉ™rbiyÉ™ edib böyütmüÅŸ, ona musiqini, ÅŸeri, rÉ™smi sevdirmiÅŸdir. Şərq dillÉ™rini
öyrÉ™nmiÅŸ, Firdovsi, Nizami, SÉ™di, Hafiz, NÉ™vai, Füzuli vÉ™ b. klassiklÉ™rin
É™sÉ™rlÉ™rini oxumuÅŸdur. Dövrünün qabaqcıl ziyalılarından olan Xasay xan
Usmiyevə ərə getmiş, Dağıstanı gəzmiş, Tiflisdə, Bakıda olmuşdur. 1858 ildə
Bakıda A.Düma (ata) ilÉ™ görüÅŸmüÅŸ, öz É™l iÅŸlÉ™rindÉ™n ona hÉ™diyyÉ™ vermiÅŸdir.
Düma isÉ™ ona nÉ™fis fiqurlu ÅŸahmat bağışlamışdır. 1872 ildÉ™ ÅžuÅŸada
"MÉ™clisi-üns" É™dÉ™bi mÉ™clisini təşkil etmiÅŸdir. 1873 ildÉ™ ÅžuÅŸaya su
kÉ™mÉ™ri çÉ™kdirmiÅŸdir; bu su kÉ™mÉ™ri "Xan qızı bulağı" adı ilÉ™
məşhurdur. Araz çayından Mil düzünÉ™ qÉ™dÉ™r su kÉ™mÉ™ri çÉ™kdirmÉ™yÉ™ təşəbbüs
göstÉ™rmiÅŸdir. Yaradıcılığa 50-ci illÉ™rdÉ™n É™nÉ™nÉ™vi Şərq mövzu vÉ™ janrlarında
ÅŸerlÉ™rlÉ™ baÅŸlamışdır. QÉ™zÉ™llÉ™rindÉ™ mÉ™hÉ™bbÉ™t, tÉ™biÉ™t gözÉ™lliklÉ™ri
("Gülün", "QÉ™rÉ™nfil" vÉ™ s.) tÉ™rÉ™nnüm olunur. 16 yaÅŸlı
oÄŸlu Mir Abbasın ölümündÉ™n sonra bÉ™dbin ruhlu ÅŸerlÉ™r yazmışdır
("Ağlaram", "Olaydı", "Getdi",
"SÉ™nsiz", "ÖlürÉ™m" vÉ™ s.). Ä°stedadlı rÉ™ssam olmuÅŸdur.
Onun bÉ™dii tikmÉ™lÉ™ri, "Gül dÉ™ftÉ™ri" (1886) adlı albomundakı rÉ™smlÉ™r
buna sübutdur. Bakıda heykÉ™li, ÅžuÅŸada büstü, AÄŸdamda isÉ™ qÉ™birüstü abidÉ™si
qoyulmuÅŸdur.
|
|
|
|
|
|
NÆCÆFOVA HökümÉ™ Yusif qızı (d.19.11.Bakı) -
ilk azərb. qadın tarzən, bəstəkar. Azərb. Sənaye İn-tunu (1937) və A.Zeynallı
ad. AzÉ™rb. DövlÉ™t Musiqi MÉ™ktÉ™bini (1939) bitirmiÅŸdir. AzÉ™rb. DövlÉ™t
Konservatoriyasında xalq musiqisi üzrÉ™ bÉ™stÉ™karlıq kursunda (1942-48;
Ü.HacıbÉ™ylinin sinfindÉ™) oxumuÅŸdur. 1936-47 illÉ™rdÉ™ AzÉ™rb. DövlÉ™t
Filarmoniyası xalq çalğı alÉ™tlÉ™ri orkestrindÉ™ tarda çalmışdır. Bakının müxtÉ™lif
musiqi məktəblərində və mədəniyyət saraylarında dərs demişdir. Bir sıra
mahnı, romans və rəqslər ("Şənlik rəqsi", "Rəqs
melodiyası") bÉ™stÉ™lÉ™miÅŸdir. 1938 ildÉ™ Moskvada keçirilÉ™n AzÉ™rbaycan
incəsənəti dekadasında tarda Bayatı-Şiraz muğamını ifa etmişdir. Fortepiano
üçün "Yarım gÉ™ldi" (1945), "Arzu" (1946), fortepiano ilÉ™
oxumaq üçün "UÅŸaq mahnıları" (1967), "Mahnılar" (1968,
1975) və "Ana yurdum" (1986) adlı mahnı və romanslar not
kitablarının müÉ™llifidir. "ŞərÉ™f niÅŸanı" ordeni ilÉ™ tÉ™ltif
edilmiÅŸdir.
|
|
|
|
|
|
NÆRÄ°MANOVA Zemfira ÆIi qızı (d. 20.4.1959, Bakı)
- AzÉ™rb. Resp. xalq artisti (2000). AzÉ™rb. DövlÉ™t Ä°ncÉ™sÉ™nÉ™t Ä°n-tunu
bitirmişdir (198 ). Həmin ildən Azərb. Milli Akademik Dram Teatrının
aktrisası kimi səhnə fəaliyyətinə başlamışdır. Rolları: Nastya ("Həyatın
dibindÉ™", M. Qorki), ÇiçÉ™k ("TorpaÄŸa sancılan qılınc", N.
Xəzri), Arzu ("Kimdir haqlı", B. Vahabzadə), Ayxanım ("Yayda
qartopu oyunu", V. SÉ™mÉ™doÄŸlu), Gülnaz ("TÉ™nha iydÉ™ aÄŸacı", Ä°.
ÆfÉ™ndiyev), Züleyxa ("Ah, Paris, Paris!", Elçin), Sofa ("Yad
adam", D. Frank) və s. Televiziya tamaşalarında ("Pəncərədə
işıq", "SarıköynÉ™klÉ™ Valehin nağılı", "Göz hÉ™kimi",
"Ä°tkin gÉ™lin" vÉ™ s.) çÉ™kilmiÅŸdir.
|
|
|
|
|
|
NÆZÄ°ROVA Elmira MirzÉ™rza qızı (d. 30.11.1928, Bakı)
- AzÉ™rb. bÉ™stÉ™karı, pianoçu. AzÉ™rb. SSR É™mÉ™kdar incÉ™sÉ™nÉ™t xadimi (1964),
prof. (1971). AzÉ™rb. DövlÉ™t Konservatoriyasının fortepiano vÉ™ bÉ™stÉ™karlıq
siniflÉ™rini bitirmiÅŸdir (1950, 1954). Fortepiano ilÉ™ orkestr üçün 12 prelüd,
sonatina, É™rÉ™b mövzuları É™sasında fortepiano ilÉ™ orkestr üçün konsert (1957,
F.Æmirovla birgÉ™), sonata-poema, AzÉ™rb. xalq mahnıları iÅŸlÉ™mÉ™lÉ™ri (3 dÉ™ftÉ™r)
vÉ™ s. É™sÉ™rlÉ™rin müÉ™llifidir. 1951 ildÉ™n AzÉ™rb. DövlÉ™t Konservatoriyasında
pedaqoji fÉ™aliyyÉ™t göstÉ™rmiÅŸdir. "ŞərÉ™f niÅŸanı" ordeni ilÉ™ tÉ™ltif
edilmiÅŸdir.
|
|
|
|
|
|
NOVRUZOVA Cəmilə Həsən qızı (d. 9.4.1930,
Naxçıvan) - sÉ™nÉ™tÅŸünaslıq doktoru (1978). Leninqrad DövlÉ™t Un-tini (1949) vÉ™
AzÉ™rb. DövlÉ™t Un-tini (1952) bitirmiÅŸdir. AzÉ™rb. Resp. EA Memarlıq vÉ™
Ä°ncÉ™sÉ™nÉ™t in-tunda iÅŸlÉ™yir (1962 ildÉ™n baÅŸ elmi iÅŸçi). AzÉ™rb. müasir
heykəltaraşlığının yaranması və inkişafı problemlərinə, eləcə də ayrı-ayrı
heykəltəraşların yaradıcılığına həsr olunmuş monoqrafiya və məqalələrin
müÉ™llifidir. Çoxcildli "SSRÄ° xalqlarının incÉ™sÉ™nÉ™ti tarixi"
əsərinin hazırlanmasında iştirak etnıişdir.
|
|
|
|
|
|
NOVRUZOVA Mirvari Balaqardaş qızı (17.4.1923, Bakı-20.3.1994,
Bakı) -Azərb. Resp. əməkdar artisti (1949). Bakı Teatr Texnikumunu
bitirmiÅŸdir (1942). 1939 ildÉ™n AzÉ™rb. DövlÉ™t Dram Teatrında fÉ™aliyyÉ™t
göstÉ™rmiÅŸdir. Ä°lk rolu "EÅŸq vÉ™ intiqam tamaÅŸasında" (S.S.Axundov)
QÉ™mÉ™r obrazı olmuÅŸdur. DigÉ™r rolları: HÉ™cÉ™r ("Qaçaq NÉ™bi",
S.RüstÉ™m), Xuraman ("Vaqif", S.VurÄŸun), GülnisÉ™ ("SolÄŸun
çiçÉ™klÉ™r", C.Cabbarlı), Ceyran xala, Zalxa ("NiÅŸanlı qız",
"Toy", S.RÉ™hman), TükÉ™z ("Hacı Qara", M.F.Axundov),
HafizÉ™ ("PÉ™ri-cadu", Æ.B.Haqverdiyev), ZeynÉ™b ("Dumanlı
Təbriz", M.S.Ordubadi), Teklə ("Xanuma", A.Saqareli), Qadın
("Qadın faciəsi", F.Q.Lorka) və s.
|
|
|
GENDER DİREKTORİYASI
|
Gender direktoriyası - qadın və gender məsələlərinə cəlb edilmiş bütün milli strukturlar üzrə verilənlər bankıdır: dövlət strukturları, milli parlament, biznes sektoru, KİV-lər, beynəlxalq təşkilatlar, diplomatik korpuslar, hüquq müdafiəçiləri, yazıçılar, şairlər, rəssamlar və s. Diqqət: direktoriya linklər vasitəsilə qadın QHT-lərin verilənlər bazası, gender layihələrini yerinə yetirən QHT-lərin verilənlər bankı, gender fənləri üzrə tədqiqatçıların və müəllimlərin verilənlər bankı ilə əlaqədardır.
|
|
XIX əsrin sonu - XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda qadınların ictimai fəallığının gözəl nümunələri mövcuddur. Azərbaycanda qadın fəallığı, öz yolunu maarifçilik və xeyriyyəçilik ideyalarının yayılmasından başlayaraq, əlbəttə, hər bir ölkədə mədəni, dini, milli ənənələrlə formalaşdırılan spesifik cizgilərinə malik idi. Toplanmış informasiya, şübhəsiz, qadın və gender problemləri sahəsində işləyən müəllimlər, tarixçilər və tədqiqatçılar üçün yardımçı material olacaq. Onlar bu nadir sənədlərdən tarixi istinadlar, vizual və şifahi şəhadət şəklində istifadə etmək imkanı əldə edəcəklər.
Azərbaycan Prezidenti İ.Əliyevin təşəbbüsü ilə 2006-cı il fevralın 6-da Ailə, Qadın və Uşaq problemləri üzrə Dövlət Komitəsi yaradılmışdır. Dövlət Komitəsinin sədri Bakı Dövlət Universitetinin professoru, siyasət elmləri doktoru Hicran Hüseynovadır.